Untitled Document

Kontakt Lens Materyal ve Tasarımları

SORU: Ne tür kontakt lens tipleri vardır? Bu lensler herkes için aynı ölçülerde uygulanabilir mi?

Kontakt lensler çeşitli amaçlara hizmet etmek adına farklı materyal ve tasarımlarda ve farklı ölçülerde  üretilmişlerdir.

Yapıldıkları maddenin  özelliklerine göre KL tipleri ikiye ayrılır:

  1. Sert lensler
  2. Yumuşak lensler

Sert ve yumuşak lensler de görmeyi arttırma, tedavi etme ve kozmetik amaçlara yönelik olarak farklı tasarımlarda üretilirler.
Tasarım özelliklerine göre KL ler üç ana gruba ayrılabilir:

  • Sferik lensler: Astigmat düzeltmesi olmayan miyop veya hipermetrop gözlerde kullanılır
  • Torik lensler: Astigmat düzeltmeye gerek duyulan gözlerde tercih edilir.
  • Çok fokuslu lensler: Yaşlılığa bağlı yakın görme sorunlarında kullanılır
Kontakt lens ölçü değişkenleri var mıdır? Bu değişkenlerin KL uygulamasındaki önemi nelerdir?
  • Eğrilik yarıçapı
  • Lens çapı
  • Kırıcılık
  • Lensin merkez kalılığı
  • Oksijen geçirgenliği
  • Kırıcılık gücünü içeren optik zon

Lens tasarımları ve parametreleri, her hasta için, o hastanın özelliklerine ve özel şartlarına göre ayrı ayrı değerlendirelerek seçileceğinden, kontakt lens seçimi ve uygulaması ancak bu işte uzman bir göz hekiminin yapacağı ciddi bir uygulamadır. Uygulamadaki en ufak hata göz kaybına uzanabilecek sonuçlara yol açar.

Kontakt Lens Türleri

Sert kontakt lensler:
Polimetil metakrilat (PMMA) materyalinden yapılmış olup eğilip bükülmeye dirençlidirler. Sert yapıları nedeniyle astigmatizma başta olmak üzere çoğu kırma kusurunun düzeltilmesinde başarılı olurlar.
Görme kalitesi yüksek olmakla beraber sert yapıları nedeniyle fazla hissedildiklerinden daha az tercih edilirler.
Keratokonus ve düzensiz kornea ön yüzey astigmatizmaları en fazla yararlı oldukları alanlardır.

Yumuşak kontakt lensler:
Yumuşak kontakt lensler hidroksi etil metakrilat (HEMA) denen bir materyalden yapılmışlardır. Genel olarak bu materyale “hidrojel” denmektedir ve su tutucu özelliği olan bir materyaldir. Yani lensin iki fazı vardır. 1.  Su fazı,  2. Polimer fazı. Kornea için gerekli oksijen, su fazından geçmektedir. Zaman içinde lensin polimer fazına silikon eklenerek “silikon hidrojel” lensler ortaya çıkmıştır. Bu şekilde oksijen artık sadece su fazından değil, polimer fazından da geçmeye başlamış ve korneanın oksijen ile beslenmesi  kat kat daha fazla oranda sağlanır olmuştur. Yüksek oksijen geçirgenliği ve göz yüzeyi fizyolojisini bozmayışı nedeniyle silikon hidrojel lensler giderek daha artan sıklıkta kullanılmaktadırlar.

Yumuşak lensler (YL);  1. Optik amaçlı (kırma kusurlarının düzeltilmesi için) 2. Terapötik amaçlı  (bazı kornea hastalıklarının tedavisini hızlandırmak, hastaların ağrılarını azaltmak için)  3. Kozmetik amaçlı (renkli lensler) gibi değişik amaçlarla kullanılabilirler.
Yumuşak lensler kullanılmaları kolay, konforu yüksek, maliyeti düşük lenslerdir.
Buna karşılık kolay kirlenirler, belli aralıklarla değiştirilmeleri gerekir, fiziksel ve kimyasal etkilerle bozulabilirler, kornea problemleri oluştuğunda klinik bulguların maskelenmesine yol açabilirler, allerji, enfeksiyon türü problemlere yol açabilirler, sürekli doktor kontrolü gerektirirler.
Lens materyali ve diğer parametrelerinin seçiminde göz hekiminin reçetesine mutlaka uyulmalıdı

Yumuşak torik kontakt lensler:
Yumuşak torik KL’ler astigmatizması olan hastalarda astigmatı düzeltmek için kullanılırlar. 0,75 diyoptri ve üzerindeki astigmatlarda yumuşak torik KL’ler kullanılabilir.
Sert KL döneminde KL’in tasarımı nedeniyle astigmat egale olmakta idi. Yumuşak KL’lerde astigmatın sadece 0,25-0,50 diyoptrisi egale olduğu için astigmatlı YL’ler için yeni tasarımlar yapılması gerekti.
Yumuşak torik KL’lerin sferik yumuşak KL’lerden farklı olarak gözde durması gereken bir yönü vardır. Bu yön KL hasta tarafından göze takılırken KL’in üzerindeki yarı şeffaf işaret çizgileri doğru konuma getirilerek ayarlanır.

Multifokal lensler:
Yaşlanmaya bağlı yakın görme bozukluklarında kullanılırlar. Uzak ve yakın görme için uygun numaraları aynı lens içinde bulundururlar.

 

 
Türk Oftalmoloji Derneği Resmi Kontakt Lens Bilgilendirme Sitesi. LookUs & OnlineMakale